Wat is een wettelijke reserve? Betekenis en berekening

Een wettelijke reserve is een verplichte boekhoudkundige reserve die in de jaarrekening van een vennootschap wordt opgenomen. Deze reserve dient als buffer om risico’s op te vangen en het eigen vermogen van de onderneming te beschermen. Een wettelijke reserve mag niet zomaar als dividend worden uitgekeerd. Het beschermt schuldeisers en draagt bij aan de financiële stabiliteit van de vennootschap.

Voorbeelden zijn de wettelijke reserve deelneming, de herwaarderingsreserve en de liquidatiereserve. In deze tekst lees je wanneer je verplicht bent een wettelijke reserve aan te houden, hoe je deze berekent en correct boekt, en hoe je de wettelijke reserve beschikbaar maakt volgens het advies van de commissie van boekhoudkundige normen (CBN).

Inhoudsopgave:

1. Wanneer gebruik je de wettelijke reserve?
2. De 6 verschillende wettelijke reserves
3. Hoe bereken je de wettelijke reserve?
4. Hoe boek je de wettelijke reserve op de balans?
5. Wanneer gebruik je een wettelijke reserve deelneming?
6. Optimaliseer je debiteurenbeheerproces met Payt
7. Veelgestelde vragen over de wettelijke reserve

Wanneer gebruik je de wettelijke reserve?

Een wettelijke reserve is verplicht in situaties waarin het Belgische wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) dit voorschrijft. Dit geldt bijvoorbeeld bij geactiveerde oprichtingskosten, ontwikkelingskosten of bij niet-uitgekeerde winst uit deelnemingen. Ook bij de inkoop van eigen aandelen of de omrekening van vreemde valuta is een wettelijke reserve vereist. (Artikel 5:72 en 5:73 WVV).

Wie moet gebruikmaken van de wettelijke reserve?

Vooral de wettelijke reserve bij nv’s en bv’s is relevant. Deze vennootschappen zijn wettelijk verplicht om in hun eigen vermogen bepaalde posten op te nemen als niet-uitkeerbare reserves.

De 6 verschillende wettelijke reserves

Er bestaan zes hoofdvormen van wettelijke reserves:

Deze wettelijke reserves dragen bij aan een transparante en solide balans.

Hoe bereken je de wettelijke reserve?

De wettelijke reserve bereken je op basis van de waarde van de activa of deelnemingen waarop de verplichting betrekking heeft. Bij een deelneming bepaal je de reserve door het verschil te nemen tussen de boekwaarde en het bedrag dat effectief als dividend werd uitgekeerd.

Voor andere vormen, zoals bij oprichtings- of ontwikkelingskosten, wordt de geactiveerde waarde aangehouden als reserve.

Voorbeeld:
Stel dat je vennootschap bezit een deelneming met een boekwaarde van € 100.000 en ontvangt € 25.000 aan dividend.

• Boekwaarde deelneming: € 100.000
• Ontvangen dividend: € 25.000
• Berekening wettelijke reserve: € 75.000

Dit bedrag, € 75.000 wordt dan opgenomen als wettelijke reserve in het eigen vermogen.

Hoe boek je de wettelijke reserve op de balans?

De boeking van de wettelijke reserve gebeurt onder het eigen vermogen aan de passivazijde van de balans, onder de post ‘reserves’. Let op dat je de wettelijke reserve niet verwart met de algemene reserve: die mag pas worden uitgekeerd zodra de wettelijke verplichting vervalt.

De boeking gebeurt op basis van de jaarrekening en de afgeleide gegevens uit je boekhouding. Voor de verwerking gelden de richtlijnen van het CBN.

Wanneer gebruik je een wettelijke reserve deelneming?

De wettelijke reserve deelneming moet je aanhouden als je winst uit een deelneming opneemt in je jaarrekening, maar dit bedrag nog niet effectief hebt ontvangen. Dit speelt met name bij toepassing van de vermogensmutatiemethode (equity-methode).

Hoe bepaal je het?

Bereken het aandeel in de winst dat in het resultaat is verwerkt, maar dat nog niet is uitgekeerd. Dit verschil wordt geboekt als wettelijke reserve deelneming. Pas als het dividend effectief wordt ontvangen, mag de reserve worden vrijgesteld.

Optimaliseer je debiteurenbeheerproces met Payt

Met een geautomatiseerd proces, zoals dat van Payt, blijft je financiële verslaglegging nauwkeurig. Payt helpt je bij:

• Tijdig betaalde facturen
• Duidelijke communicatie over openstaande posten
• Meer controle over je cashflow

Een gestroomlijnd proces zorgt ervoor dat je altijd correcte gegevens hebt voor de juiste boeking van je wettelijke reserve en andere posten.

Benieuwd naar wat Payt voor jou kan betekenen? Download hieronder onze brochure.

Veelgestelde vragen over wettelijke reserve

Bron: https://www.ibr-ire.be/docs/default-source/nl/Documents/actueel/nieuw-WVV/Nieuw-WVV-compilatie-teksten.pdf.